Giám sát nhân viên bằng thiết bị điện tử. Nên hay không?
Nhằm nỗ lực nâng cao hiệu quả làm việc của nhân viên, nhiều công ty thường tăng cường sử dụng thiết bị điện tử (Electronic Performance Monitoring – EPM) để giám sát nhân viên của mình khi làm việc. Với hệ thống trên, người quản lý có thể liên tục theo dõi và phân tích ngay lập tức tiến trình làm việc của nhân viên.
Ví dụ một công ty tổng đài điện thoại với công nghệ EPM, giám sát viên có thể xem lại các đoạn băng điện thoại cũng như lắng nghe trực tiếp các cuộc hội thoại bất kỳ lúc nào. Hệ thống giám sát điện tử cũng được sử dụng để liên tục thu thập thông tin về đo lường hiệu quả công việc, ví dụ như thời gian làm việc, tổng doanh số hay thời gian nhân viên nghỉ giải lao.
Nhưng liệu những “con mắt tàng hình” này có giúp làm tăng hiệu quả công việc hay không?
Một nghiên cứu mới của nhà khoa học tâm lý Devasheesh P. Bhave thuộc ĐH Concordia cho thấy giám sát điện tử có mối tương quan với hiệu suất công việc; không những thế, ông còn phát hiện nhân viên càng được giám sát nhiều bao nhiêu thì họ càng làm việc hiệu quả nhiều bấy nhiêu.
Bhave cho rằng sự hiện diện của EPM có tác động tương tự của việc “sếp” hiện diện trực tiếp tại văn phòng trên hành vi của nhân viên. Việc nhân viên biết rằng họ có thể bị đánh giá bất kỳ lúc nào, nhưng không biết chính xác là khi nào, sẽ khuyến khích họ làm việc chăm chỉ và hiệu quả hơn trong mọi công việc.
Để kiểm chứng lý thuyết này, Bhave phân tích đánh giá chất lượng các cuộc gọi đến tổng đài trong vòng 3 tháng. Việc đánh giá được thực hiện bởi một công ty thứ ba chuyên về lượng giá chất lượng cuộc gọi theo một hệ thống đo lường được chuẩn hóa, ví dụ như đo đạc về mức độ nhiệt tình qua giọng nói và việc tuân thủ quy trình của công ty.
Sau khi phân tích hơn 4200 cuộc gọi từ 248 nhân viên, Bhave phát hiện rằng nhân viên càng bị giám sát nhiều bao nhiêu thì hiệu quả công việc của họ càng cao bấy nhiêu.
Một thực nghiệm thứ hai tìm hiểu về mức độ giám sát viên thường xuyên sử dụng giám sát qua điện tử để kiểm tra nhân viên. 24 giám sát viên được cho điền vào một phiếu khảo sát về mức độ họ sử dụng giám sát điện tử. Họ cũng được cho đánh giá hiệu quả công việc và mức độ các hành vi tích cực và tiêu cực tại nơi làm việc của 204 nhân viên.
Một lần nữa, kết quả cho thấy mối liên hệ thuận chiều giữa mức độ sử dụng giám sát điện tử thường xuyên và hiệu quả công việc. Các nhà quản lý sử dụng giám sát điện tử càng nhiều thì hiệu quả hoạt động của nhân viên càng cao. Tuy nhiên, Bhave cũng tìm thấy những tác động khác của hệ thống này lên hành vi nhân viên.
Trong khi việc giám sát thường xuyên không cho thấy những ảnh hưởng làm giảm các hành vi tiêu cực, như lướt web hay làm việc riêng, nó lại cho thấy có mối liên hệ đến việc tạo ra nhiều hành vi tích cực hơn, như giúp đỡ đồng nghiệp.
Không có lời giải thích rõ ràng cho mối liên hệ này nhưng một khả năng là nhân viên được thúc đẩy để thực hiện nhiều hành vi tích cực hơn nhằm tạo ra ấn tượng tốt khi được đánh giá.
Dù EPM cho thấy nhiều hứa hẹn trong việc cải thiện hiệu năng của nhân viên, những tổ chức như ACLU và Electronic Frontier Foundation lại lên tiếng quan ngại về việc sử dụng giám sát điện tử tại nơi làm việc.
Bhave viết trên Journal of Personnel Psychology, “Dù kết quả cho thấy mối liên hệ tích cực giữa việc sử dụng EPM để giám sát và hiệu quả hoạt động của nhân viên, việc sử dụng EPM quá mức lại có thể gây hại cho hiệu năng của người lao động khi tính đến những quan ngại về công bằng và tính tự chủ.” .
Saigon Psychub dịch và tổng hợp từ:
Bhave, D.P. (2014). The Invisible Eye? Electronic Performance Monitoring and Employee Job Performance. Personnel Psychology. 67(3), 605–635. DOI: 10.1111/peps.12046
